Chấy hay còn gọi là chí, là những ký sinh trùng nhỏ sống trên da đầu của một người và hút máu từ da dầu. Chúng thường lây truyền ở trẻ nhỏ.
Khoảng 6–12 triệu trường hợp nhiễm chấy xảy ra hàng năm ở Hoa Kỳ ở trẻ em từ 3 đến 11 tuổi.
Bài viết này tìm hiểu xem chấy có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh hay không, các giai đoạn sống của chấy và cách phòng ngừa chấy.
Chấy có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh?
Bất cứ ai cũng có thể bị chấy. Tuy nhiên, ở Hoa Kỳ, chấy phổ biến nhất ở học sinh tiểu học, trẻ mẫu giáo đang theo học tại cơ sở chăm sóc trẻ em và những người sống cùng nhà với trẻ có chấy.
Chấy chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp, có thể phổ biến ở những trẻ em chơi cùng nhau tại:
- Nhà
- Trường học
- Sân chơi
Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2016 cho thấy việc có anh chị em bị chấy làm tăng nguy cơ bị chấy ở trẻ. Một đứa trẻ có thể bị chấy sau khi chơi đùa với bạn cùng lớp. Chấy có thể truyền sang anh chị em của trẻ hoặc các thành viên khác trong gia đình. Do đó, nếu có nhiều trẻ em trong gia đình, đứa trẻ có nhiều khả năng bị chấy.
Điều này có nghĩa là nếu trẻ sơ sinh hoặc trẻ mới biết đi có anh chị lớn hơn hoặc dành thời gian chơi với những đứa trẻ khác trong môi trường nhóm, chúng cũng có thể bị chấy. Vì vậy, các bậc cha mẹ có con lớn bị chấy cũng nên kiểm tra chấy cho trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi của họ.
Các giai đoạn sống của chấy
Vòng đời của chấy đầu có ba giai đoạn: trứng chấy, nhộng và trưởng thành.
Trứng chấy
Chấy cái có thể đẻ tới 8 trứng chấy mỗi ngày. Trứng chấy có hình bầu dục và có kích thước 0,8 x 0,3 mm (mm). Chấy cái đẻ trứng không quá một phần tư inch từ da đầu để giữ ấm cho chúng. Trứng chấy thường có màu trắng hoặc vàng xỉn, nhưng chúng cũng có thể có cùng màu với tóc của một người.
Do đó, có thể khó nhìn thấy trứng chấy. Mọi người có thể nhầm lẫn chúng với vảy, gàu hoặc giọt keo xịt tóc.
Nhộng
Nhộng là những con chấy chưa trưởng thành nở ra từ trứng chấy sau khoảng 1 tuần. Có thể gọi chúng là “chấy con” vì chúng giống chấy trưởng thành nhưng nhỏ hơn, cỡ bằng đầu đinh ghim.
Phải mất nhộng đến khoảng 2 tuần sau khi chúng nở để trở thành chấy trưởng thành.
Chấy trưởng thành
Chấy trưởng thành có sáu chân với móng vuốt giống như móc câu và có kích thướccỡ hạt mè. Chúng có sạm đến trắng xám nhưng có thể sẫm màu hơn đối với những người có màu tóc sẫm hơn.
Chấy cái đẻ quả trứng đầu tiên 1–2 ngày sau khi giao phối. Chí cần hút máu nhiều lần mỗi ngày để tồn tại. Chúng có thể sống khoảng 32–35 ngày, nhưng chúng chỉ có thể sống sót tối đa 2 ngày nếu rơi khỏi đầu người.
Sau khi chúng giao phối và đẻ trứng, chấy trưởng thành chết đi và một chu kỳ mới bắt đầu.
Cách phòng ngừa chấy
- Cha mẹ và người chăm sóc có thể thực hiện các bước sau để ngăn trẻ em và các thành viên khác trong gia đình khỏi bị chấy:
- Không dùng chung bàn chải, lược hoặc các vật dụng cá nhân khác như khăn tắm, dây buộc tóc, kẹp tóc và nơ.
- Khuyên trẻ em tránh tiếp xúc trực tiếp với đầu trong giờ chơi.
- Khử trùng bất kỳ bàn chải và lược nào mà người có chấy đã sử dụng bằng nước có nhiệt độ ít nhất là 130°F (54,4°C) trong 5–10 phút.
- Không nằm trên đi văng, gối, giường, thảm hoặc đồ chơi nhồi bông đã tiếp xúc với người có chấy.
- Giặt tất cả quần áo, ga trải giường và các vật dụng có thể giặt được khác mà người có chấy đã sử dụng trong 2 ngày trước khi điều trị chấy bằng chu trình giặt nóng và máy sấy.
- Hút bụi giường, thảm, chiếu và đồ nội thất nơi người có chấy đã ngồi hoặc nằm.
- Giặt khô gối, đồ chơi nhồi bông và các vật dụng không giặt được khác mà người bị chấy đã sử dụng trong 2 ngày trước khi điều trị chấy. Ngoài ra, niêm phong chặt các vật dụng này trong túi nhựa trong 2 tuần.
- Không phun thuốc xông hơi — chúng không cần thiết để ngăn ngừa chấy và có thể gây hại cho người xung quanh.
Chúng ta cũng nên kiểm tra tóc và da đầu của mọi người trong gia đình sau khi ai đó điều trị chấy trong 2–3 tuần. Những người bị chấy có thể cần nhiều lần điều trị.
Tóm tắt
Chấy phổ biến ở trẻ nhỏ và trong gia đình của trẻ nhỏ.
Trẻ nhỏ có thể bị chấy khi tiếp xúc với anh chị em của chúng hoặc những người khác sống trong cùng một gia đình hoặc những đứa trẻ khác mà chúng chơi cùng trong các môi trường nhóm khác nhau. Trẻ cũng có thể bị chấy khi dùng chung các vật dụng như gối, đồ chơi nhồi bông và bàn chải.
Cha mẹ và người chăm sóc nên kiểm tra các dấu hiệu của chấy trên tóc của trẻ và có thể thực hiện các bước để ngăn ngừa chấy, chẳng hạn như khuyến khích trẻ em tránh tiếp xúc trực tiếp với đầu.
Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể giúp mọi người xác định chấy và tư vấn cách điều trị chấy có thể hiệu quả nhất với họ.
Nguồn: https://www.medicalnewstoday.com/articles/baby-lice